نحوه شکایت و پیگیری کلاهبرداری در حوزه ارز دیجیتال چگونه است؟
اگر در حوزه ارزهای دیجیتال از شما کلاهبرداری شد، چه باید کرد و به کجا مراجعه کرد؟ وکیل پایه یک دادگستری پاسخ می‌دهد.
پرونده‌های حوزه بلاک چین
آرمان باباگل، وکیل پایه یک دادگستری، اظهار داشت که با وجود عدم رسمیت ارزهای دیجیتال، به عنوان یک فناوری و یک پدیده در فضای مجازی، در صورت وقوع هرگونه کلاهبرداری یا عدم وفای به عهد می‌توان دادخواست حقوقی ارائه داد و قانون به آن رسیدگی می‌کند.
آقای باباگل درباره‌ی پرونده‌های قضایی در حوزه بلاک چین گفت:
خرید و فروش بیت کوین و ارزهای دیجیتال و عدم وفای به عهد (عدم پرداخت بیت کوین یا ریال)، جذب سرمایه توسط تریدرها برای انجام معامله به نمایندگی از بقیه و ضرر کردن آن‌ها، طرح‌های پانزی، فیشینگ و اجاره حساب‌های صرافی و همچنین فارم‌های استخراج و توقیف دستگاه‌ها از مهم‌ترین پرونده‌هایی است که با آن‌ها در این حوزه سروکار داشته‌ام.
این وکیل در خصوص پرونده‌های مربوط به خرید و فروش بیت کوین و ارزهای دیجیتال گفت:
اگر صرافی یا فرد حقیقی در ازای پولی که دریافت می‌کند، بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری را پرداخت ننماید، می‌توان دادخواست ارائه داد. برای شکایت کلاهبرداری بهتر است تراکنش‌های بانکی و حسب مورد کیف پول خود را پرینت بگیرید.
آرمان باباگل درباره‌ی پرونده‌های مربوط به جذب سرمایه توسط تریدرها برای انجام معامله به نمایندگی از بقیه اظهار داشت:
از دیگر پرونده‌هایی که شخصاً در سمت وکیل در آن حضور داشتم، بحث تریدرهایی است که با جذب سرمایه اقدام به معاملات ارزی می‌کردند و بعد از ضرر با عناوین خطرناکی در حد اخلال در نظام اقتصادی و کلاهبرداری رایانه‌ای کیفر خواست میخوردند که خوشبختانه ختم به خیر شد.
این وکیل پایه یک دادگستری در خصوص پرونده‌های مربوط به فارم‌های استخراج گفت:
رایج ترین پرونده روزهای اخیر بحث فارم‌هایی است که بعضاً با شکایت سازمان‌هایی مثل اداره برق وزارت اطلاعات و … به تعزیرات واصل می‌شود و با ضبط و جریمه معادل آن خسارت شدیدی به این مارکت وارد می‌شود. خوشبختانه با جلساتی که با ریاست سازمان قاچاق کالا و ارز و ریاست محترم تعزیرات داشتیم از نگاه قاچاق به فارمرهای رمزارز قدری کاسته شد و سعی در تسامح و تساهل با مراجعین این پرونده‌ها داشتند و تلاش‌های ما برای حل مشکل این دوستان و جبران ضرر ایشان تا حدی به بار نشسته است ولی هنوز با توقیف فارم‌ها درگیریم و هر ماه پرونده‌های زیادی در این خصوص شکل می‌گیرد که متاسفانه آگاهی لازم در بسیاری از شعب در مورد این پدیده نوظهور نیست و موجب تضییع حق ناآگاهان می‌شود.
چگونه کلاهبرداری را پیگیری کنیم و از کلاهبردار شکایت کنیم؟
آرمان باباگل درباره‌ی نحوه پیگیری شکایت‌های این حوزه خاطرنشان کرد که افراد بدون هیچ گونه ترس و نگرانی می‌توانند نسبت به شکایت و پیگیری مطالبات خود اقدام کنند.
به گفته این وکیل، افراد برای پیگیری مطالبات خود از طریق مراجع قضایی می‌توانند به نزدیک‌ترین دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنند.
مردم می‌توانند برای دادخواست‌های حقوقی خود به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنند. در آنجا یک پروفایل ابلاغ در سامانه ثنا برای آن‌ها ساخته می‌شود و تمام اطلاع‌رسانی‌ها در مورد پرونده از این طریق به دستشان می‌رسد.
به گفته باباگل دو راه برای شاکی‌ها وجود دارد: دادخواست حقوقی و شکوایه. دادخواست حقوقی خودش به دو شاخه تقسیم می‌شود: الزام به انجام تعهد یا استرداد وجه. این وکیل درباره‌ی جزئیات دادخواست‌های حقوقی گفت:
در بحث الزام به انجام تعهد، فرد خوانده ملزم به انجام تعهداتش می‌شود. مثلا اگر فردی برای دریافت یک بیت کوین، ۱۰۰ میلیون تومان پول پرداخت کند و صرافی بیت کوین را پرداخت نکند، در این نوع دادخواست، صرافی موظف به پرداخت بیت کوین خواهد بود. در بحث استرداد وجه، فرد خوانده ملزم به برگشت دادن وجه پرداختی می‌شود. مثلا صرافی موظف می‌شود پولی را که بابت فروش بیت کوین از مشتری دریافت کرده، به طور کامل پس بدهد.
آرمان باباگل در ادامه درباره‌ی شکوایه گفت:
دادخواست کیفری وقتی انجام می‌شود که از ابتدا قصد کلاهبرداری وجود داشته باشد. یعنی فرد از به طور کلی قصد اجرای تعهداتش را نداشته است. در چنین زمانی فرد یک مانور متقلبانه را رقم می‌زند تا به او اعتماد شود. مثلا ادعا می‌کند که ما یک سایت یا شرکت معتبر هستیم. در این شرایط که دریافت مال به صورت نامشروع انجام گرفته است، عنوان کیفریِ این جرم «کلاهبرداری» خواهد بود. در این نوع پرونده، دادسرا اقدام به صدور کیفرخواست می‌کند و آن را به دادگاه ارجاع می‌دهد.
باباگل توصیه کرد که مال باختگان برای تسهیل در روند کار، از یک وکیل مجرب کمک بگیرند. او گفت:
توضیح پروسه برای دادرس بسیار مهم است که احتمال آشنایی با این روند ندارد و بهتر است با یک وکیل مشورت شود.
آرمان باباگل در پایان به این موضوع اشاره کرد که در میان مقامات قضایی آگاهی زیادی درباره‌ی ارزهای دیجیتال وجود ندارد. این کارشناس مسائل حقوقی گفت:
در مجموع امسال در مقایسه با سال‌های گذشته آگاهی بیشتری در این موضوعات در مراجع قضایی دیده می‌شود ولی هنوز شعب تخصصی در این موضوع نداریم و حتی کانون کارشناسان هم از حضور کارشناسان حرفه‌ای خالی است و این امر مخصوصا در پرونده‌هایی که در باب همکاری‌های مدنی اشخاص و شرکت‌ها است مسئله ساز است. آگاهی فعالین این حوزه به حقوق خود و مشورت قبل از اقدام به شروع بیزینس‌های این حوزه، جدی‌ترین توصیه من به علاقه‌مندان بلاک چین است. نباید از شروع کردن و ریسک‌های این مارکت ترسید اما این به معنی بی گدار به آب زدن نیست.