دیفای (DEFI) یا سیستم مالی غیر متمرکز چیست؟
یکی از مفاهیمی که امروزه نظر بسیاری از تریدر ها را به خود جلب کرده دیفای یا دفی است.
پروژه دیفای به منظور بهبود پروتکل های وام دهی و گسترش صرافی های هوشمند، واسطه های سنتی را حذف کرده و توانسته باعث تاثیر گذاری بسیار بالایی بر شبکه اتریوم شود.
تا جایی که قیمت اتر(محبوب ترین توکن شبکه اتریوم) سقف سالانه قیمتی خود را شکسته و اکثر تریدر ها دلیلش را استفاده روزافزون قرارداد های هوشمند دفی می دانند.این سیستم هر روز در حال گسترش است و ما می‌خواهیم در این مقاله به طور کامل به چیستی و چگونگی دیفای بپردازیم. لطفا با ما همراه باشید.
منظور از سیستم مالی غیر متمرکز دیفای چیست؟
دفی یا همان دیفای مجموعه ای از امور مالی مهم مثل دریافت وام و معاملات مالی به صورت غیر متمرکز و بدون نیاز به واسطه است. تعریف این پروژه با قراردادهای هوشمند در هم آمیخته است.
در تمام جهان مردم هر لحظه به دولت‌ها اعتماد می‌کنند؛ با این فرض که دولت‌ها پاک هستند و کمک آنها از ارزش پول ملی محافظت می‌کند. به بانک‌ها اعتماد می‌کنند با این فرض که امانت‌دار پول‌هایشان هستند اما تاریخ نشان داده است واسطه‌های متمرکز می‌تواند موجب فساد و رانت شوند.
در همین زمینه بلاک چین و قراردادهای هوشمند به کمک ما آمدند تا با غیر متمرکز کردن سیستم مالی باعث کاهش خطاهای عمدی و غیر عمدی شوند. اتریوم بزرگترین پلتفرمی است که پروژه‌های دیفای بر روی آن کار می‌کند و تاکنون حدود ۷۰ درصدش را پروژه‌های دیفای تشکیل داده است.
سیستم مالی غیر متمرکز دیفای چه ویژگی هایی دارد؟
شاید دیفای را بتوان یکی از موثرترین نوآوری‌های بشر دانست که با حذف نهادهای سنتی واسط و دادگاه‌ها باعث حل و فصل اختلافات احتمالی و نظارت کاربران بر دارایی خود می‌شود. چهار ویژگی اصلی پروژه دیفای به شرح زیر است:
- استفاده از این سیستم می‌تواند هزینه‌ها را تا حد امکان کاهش دهد و یک سیستم مالی یکپارچه و آسیب ناپذیر به وجود آورد.
- کاربرد‌ها و پروتکل‌های وام‌دهی یکی از محبوبترین برنامه‌های سیستم دیفای هستند.
- در دیفای هیچ کس نمی‌تواند پول شما را مصادره کند و یا بر امور زندگیتان نظارت داشته باشد.
- با استفاده از دیفای امکان سانسور و یا دستکاری به حداقل خواهد رسید.همچنین فساد و سرقت به علت حذف واسطه ها کاهش می یابد.
اما این به معنی آن نیست که سرمایه‌گذاران از بانک‌ها استفاده نکنند؛ دسترسی به یک سیستم مالی غیر متمرکز مانند یک تکامل در طول تاریخ است.
چه تفاوتی بین وام‌های سنتی و دیفای وجود دارد؟
در وام‌های سیستم دیفای، شفافیتی به صورت عمومی وجود دارد. معاملات بر روی بلاک چین به طور عمومی عرضه می‌شود و نیاز به جلب اعتماد به حداقل می‌رسد. وثیقه گذاری تسهیل می شود و کارمزد قرارداد های جدید کاهش می یابد.
به لطف بلاک چین قرارداد هوشمند پس از پیاده سازی، ضمانت اجرایی خواهد داشت. توسعه دهنده، شرایط اجرای قرارداد را تعیین می‌کند و پس از ثبت شدن آن روی بلاک چین حتی خود توسعه دهنده هم نمی‌تواند جلوی اجرای قرارداد را بگیرد.
البته لازم به ذکر است که قراردادهای هوشمند هنوز با چالش‌های حقوقی دست و پنجه نرم می‌کنند. به عنوان مثال هنوز مراجع قانونی یک قرارداد هوشمند مالکیت خانه را به رسمیت نمی‌شناسند؛ که این یکی از دلایل نیاز به تغییر و بروزرسانی قانون های سنتی است.
پروتکل‌های وام‌دهی و وثیقه گذاری در دیفای چگونه است؟
یکی از بزرگترین نگرانی‌های این سیستم مکانیزمی است که اطلاعات واقعی را پیدا می‌کند و در قرارداد هوشمند ثبت می‌کند؛ به این چرخه اوراکل می‌گویند.
پروژه‌های مختلف دیفای از اوراکل makerdao استفاده می‌کنند که طوری طراحی شده است که فقط از استیبل کوین‌های dao به صورت تک وثیقه پشتیبانی می‌کند. زمانی که سطح وثیقه کمتر از نسبت مشخص شده در وام باشد نقدینگی به طور خودکار رخ می‌دهد.
این وام‌ها نسبت به سیستم اعتباری سنتی برتری خاصی دارند، مثلا برای وثیقه گذاری نیاز به روش های سنتی مثل چک نیست و با دارایی های دیجیتال می توان وثیقه را تامین کرد. شما با تامین نقدینگی در این سیستم می‌توانید سود دریافت کنید و افراد دیگر می‌توانند از سرمایه شما وام بگیرند.
4 مورد از معروف ترین سیستم‌های وام دهی عبارتند از: Compound, Salt, Nexo ,Ethlend
کاربرد های سیستم مالی غیر متمرکز دیفای
شما می‌توانید با استفاده از استیبل کوین های پروژه دیفای رهن و بیمه‌نامه دریافت نمایید. در این سیستم شما با استفاده از قراردادهای هوشمند هزینه‌های بروکراسی اداری و پذیره‌نویسی را به طور چشم‌گیری کاهش می‌دهید.
از طرفی صدور بیمه روی بلاک چین نیاز به واسطه را از بین می‌برد و ریسک نقض بیمه‌نامه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. پس با حفظ کیفیت خدمات، مبلغ بیمه نامه کمتر خواهد شد.
بسیاری از صرافی‌های آینده در بستر دیفای به صورت غیر متمرکز قرار دارند. این یعنی شما با آنها می‌توانید به خرید و فروش ارزهای دیجیتال مورد نظر خود بپردازید. 4 صرافی مطرح غیر متمرکز در حال حاضر Marble , Airswap , Idex , Uniswap هستند.
در حوزه دیفای می‌توان ابزار و منابعی را برای عرضه اوراق بهادار ارائه داد که با آنها افراد و کسب و کار‌ها می‌توانند برای دارایی‌هایی مثل سهام و املاک، ارز دیجیتال ایجاد کنند.
همچنین قراردادهای آتی یا همان فیوچرز می‌توانند زیرمجموعه‌ای از دیفای باشند.
چالش‌های پیش رو
هر تکنولوژی جدید باگ هایی دارد و دیفای هم از این بابت مستثنی نیست. سیستم دیفای بسیار نوپا است و سیستم‌های زیادی از آن استفاده نمی‌کنند. به همین خاطر استفاده از حوزه دیفای برای کاربران تازه کار پیچیده است.
تا اینجا گفتیم دیفای بر بستر بلاک چین اتریوم عمل می‌کند، که قادر است چهارده تراکنش را در یک ثانیه پردازش کند؛ این واقعا سرعت کمی است و شاید رقبا روزی بتوانند سرعت تعداد تراکنش‌ها را بهبود ببخشند.
در این پروژه هر کس مسئول دارایی خود است؛ مثلاً اگر مبلغی را به صورت اشتباه منتقل کنید جبران این اشتباه امکان پذیر نیست.
یکی از بزرگترین چالش های اکثر صرافی ها و تریدر ها موضوع KYC و احراز هویت است. دیفای این امکان ویژه را فراهم کرده است تا برای انجام امور مالی، نیازی به تایید هویت نداشته باشید. این ویژگی می‌تواند یک عیب بزرگ برای این سیستم باشد، چون زیر پا گذاشتن اقدامات ضد پولشویی با غرامت مواجه خواهد شد و حتی اتهاماتی را به دنبال دارد.
افزون بر این، عدم تایید هویت استفاده کنندگان، منجر به تغییر پروتکل‌های نظارتی غیر متمرکز به حکومت سرمایه‌داری می‌شود.
عدم نیاز به تایید هویت جهت دریافت اعتبار در داخل زنجیره می‌تواند حاکی از آن باشد که بیشتر پروژه‌های دیفای به دنبال وثیقه هستند تا جلب اعتماد مردم.
نگاهی به آینده سیستم مالی غیر متمرکز دیفای
با تمام این تفاسیر، سیستم دیفای همچنان در حال تکامل است. مطالعاتی در حال انجام است تا همزمان با غیر متمرکز بودن، بتوان تایید هویت را به انجام رساند. در حال حاضر، چندین پیشنهاد جهت اصلاح کارکرد شبکه اتریوم ارائه شده است. وجه اشتراک این موارد، تاکید بر بکارگیری مقررات تایید هویت و مقابله با پولشویی است.
اگرچه سرویس‌دهندگان باید در یک فضایی خارج از بلاک چین، چیزی شبیه به کنگره‌ها و همایش‌ها، به مرور اقدامات تایید هویت پیشنهاد‌های مختلف بپردازند تا تطابق کامل پیشنهاد‌ها با قوانین و مقررات را بررسی کنند.
دیفای در حالی که یکی از بهترین سیستم های وام دهی تلقی میگردد روز به روز در حال گسترش است و آینده ای درخشان خواهد داشت. شاید روزی با رفع مشکل احراز هویت و تسهیل استفاده برای کاربران مبتدی ، دیفای بزرگترین سیستم قرارداد های هوشمند دنیا شود.