خرید و فروش پله ای : استراتژی کاهش ریسک و افزایش سود
خرید و فروش پله ای در بازار سهام
خرید و فروش پله ای و استراتژی سود و زیان در آن به عنوان اصول اولیه در خرید و فروش سهام به حساب میآد و سرمایه گذاران موفق و فعال بازار از این روش برای زیان کمتر و سود بیشتر استفاده می کنند. یکی از ابهاماتی که در خصوص چگونگی خرید و فروش سهام وجود داره اینه که سرمایه گذاران یکباره خریدشون رو انجام دهند و یا اینکه اون رو در چند مرحله تکمیل کنن و به اصطلاح خرید پله ای انجام بدهند. یعنی استراتژی معاملاتی هر سرمایه گذار در هنگام خرید سهم به خودش بستگی داره که ایا خرید سهم رو یکباره انجام بده و یا از استراتژی خرید پله ای در بورس استفاده کنه.
در خرید سهام معمولا در بین سرمایه گذاران رویه ثابتی وجود نداره و اگر از کسی بپرسید که قراره از سهمی که مد نظرتونه چه حجمی بخرید عموما به جواب درستی نمیرسید. یعنی واقعا شخص نمیدونه چه استراتژی باید در خصوص میزان حجم خرید داشته باشه. به همین دلیل وقتی سهمی رو میخرن و قیمت سهم کاهش پیدا میکنه نمیدونن باید سهم رو بفروشن و یا اینکه تعدادش رو افزایش بدن و میانگین قیمت سهم رو کم کنن. پس همه سرمایه گذارا با این چالش مواجهن که سهم مورد نظرشون رو در چه قیمتی و با چه حجمی بخرن و سوال اصلی اینه که آیا باید حجم مورد نظرشون رو در یک مرحله بخرن و خریدشون رو تکمیل یا مرحله به مرحله خرید کنن.
در چه زمان هایی از خرید پله ای استفاده کنیم
گاهی اوقات پیش میاد که سهمی رو برای خرید مد نظر دارید و سعی میکنید در قیمت مناسب اون سهم رو کم کم بخرید و خریدتون رو تکمیل کنید ولی قبل اینکه خریدتون تموم بشه سهم صف خرید میشه و دیگه امکان ورود مجدد به شما نمیده و یا اینکه مجبورید در قیمت های بالاتری سهم رو بخرید. تو این وضعیت دو تا راهکار دارید؛ یا باید صبر کنید تا قیمت سهم کاهش پیدا کنه و سهم رو بخرید و یا اینکه در قیمت ها بالاتر به خرید های قبلی اضافه کنید. یکی از روش هایی که میتونه این مشکل رو حل کنه خرید پله ای سهامه. در کل خرید پله ای زمانی اتفاق میوفته که سرمایه گذار دید مثبتی رو سهم داره ( بنیادی یا تکنیکال فرقی نمیکنه) ولی انتظار حرکت رو به رشد در کوتاه مدت رو نداره پس در این حالت از خرید پله ای استفاده میکنه.
از طرفی در صورتی میتونیم از روش خرید پله ای در بازار استفاده کنیم که دیدگاهمون به وضعیت بازار در میان مدت مثبت باشه و انتظار زیادی برای تغییر جهت حرکتی بازار و شروع روند منفی وجود نداره (چشم انداز بازار در میان مدت منفی نباشه) و از طرفی سهمی که قصد خریدش رو داریم شرایط مناسبی داشته باشه.
استراتژی معاملاتی من برای خرید پله ای سهام در بورس
روش من در خرید سهم به این صورته که ابتدا سرمایه ای که میخوام برای خرید سهم تخصیص بدم رو به چند بخش تقسیم میکنم و در مرحله اول یه نقطه ای رو به عنوان نقطه ورود شناسایی میکنم که این نقطه میتونه حمایت تکنیکالی و یا ایجاد موقعیت مناسب به لحاظ تکنیکالی باشه یعنی سهمی باشه که اصلاح قیمتیش تموم شده باشه و به لحاظ بنیادی هم مشکلی نداشته باشه . بعد از تشخیص قیمت مناسب معمولا اولین پله از خرید رو انجام میدم و سپس برای تکمیل خرید روند حرکت سهم رو دنبال میکنم و سپس با توجه به رفتار خریدارها و فروشنده ها پله های بعدی خرید رو تکمیل میکنم. اگر قیمت سهم کاهش پیدا کنه و به قیمت های دلخواه برسه که پله های بعدی خرید رو انجام میدم اما اگر در محدوده ای که قصد خرید دارم به یکباره قیمت سهم افزایش پیدا کنه، تا زمانی که قیمت به هدف مد نظرم نرسیده؛ در اصلاح های قیمتی (بعد از رشد سهم) پله بعدی خرید رو انجام میدم.
ویژگی های خرید و فروش پله ای
از ویژگی های خرید پله ای در بورس میتونیم به کاهش میانگین خرید اشاره کنیم. اما باید به این نکته هم توجه کرد که ایا سهم خریداری شده پتانسیل رشد قیمت رو در اینده داره و یا قراره باز هم قیمت کاهش پیدا کنه ولی باید بدونید که با خرید پله ای کاهش قیمت سهم بر روی کل پرتفو لحاظ میشه و به یکباره دچار زیان زیادی میشید. به همین دلیل در هنگام خرید پله ای باید وضعیت بنیادی و تکنیکال سهم رو مد نظر داشته باشید، چرا که نقدینگی همیشه به مقدار زیاد موجود نیست که هر بار اقدام به کاهش میانگین کنید.
فروش پله ای در بورس هم از دیگر استراتژی های سرمایه گذاران در بورسه که بیشتر اتفاق می افته یعنی سرمایه گذار با توجه به برنامه ریزی که انجام داده و تارگت قیمتی که مشخص کرده، در محدوه های قیمتی مورد نظر که معمولا هم همگام با برخورد به مقاومت سهم هست اثدام به سبک کردن سهم و اصطلاحا فروش پله ای میکنه تا بخشی از سود رو سیو کنه و در ادامه با توجه به روند حرکتی قیمت سهم تصمیم به نگهداری یا فروش سهام باقی مانده میگیره.
مزایای خرید پله ای در بازار سهام
روش خرید پله ای خوبیش اینه که اگر به یکباره ریسک های سیستماتیک و یا غیر سیستماتیک به وجود بیاد و روند حرکت قیمتی سهم رو تغییر داد میتونید بدون اینکه سرمایه زیادی درگیر سهم کرده باشید از سهم خارج و زیان شناسایی کنید. البته این نکته رو هم باید بگم که تعیین محدوده مناسب برای وارد شدن به سهم در پله اول خرید از اهمیت بالایی برخورداره. در هر صورت تکنیک خرید پله ای با ریسک همراهه که حتما باید مد نظر قرار بگیره. یکی از روش های خرید پله ای در بورس روش مارتینگل هست که در مقالات بعدی در خصوصش توضیح میدم.
میانگین کم کردن به چه معنی است؟
میانگین کم کردن عموماً در شرایطی است که پس از خرید یک سهم، قیمت آن افت کرده و طبعاً معامله گر تمایل دارد با خرید در قیمت پایین‌تر، ضمن سهام داری میانگین نقطه ورود خود را کاهش داده و از این طریق علاوه بر کاهش ریسک، برای خروج از سهم نیز مشکلات کمتری در پیش داشته باشد.نکته قابل تامل این است که برای استفاده از روش خرید پله ای باید از قبل سهم به یکی از روش های مرسوم تحلیلی بررسی شده باشد، در واقع خرید پله ای ضامن سودآوری قطعی نیست و فقط یک روش ورود به موقعیت معاملاتی محسوب می شود.در مورد این روش مخالفان و موافقان زیادی وجود دارند.موافقان معتقدند با خرید پله ای بخاطر کاهش میانگین ورود، ریسک کاهش یافته و به راحتی می توان در نوسانات قیمت از سهم زیانده خارج شد.از نظر مخالفان، این روش باعث نابودی سرمایه معامله گران خواهد شد.زیرا در مقاطع مختلف با کاهش قیمت سهم معامله گر ضرر را نپذیرفته و از معامله خارج نمی شود.بر اساس واقعیات موجود این روش برای سرمایه گذاران بلند مدتی یا کسانی نسبت یه ارزش ذاتی سهم کاملا اشراف دارند، مناسب تر است. در واقع طرفداران این روش هنگامی که وارد یک موقعیت معاملاتی می شوند، کاهش قیمت ها را به عنوان فرصتی مغتنم برای ورود به معامله ای می دانند که دراز مدت و چه بسا در میان مدت هم سودآور است.
استفاده از روش خرید پله ای توسط معامله گران کوتاه مدتی، به ندرت مشاهده می شود. زیرا هر پله سقوط در یک سهم ممکن است موجب فعال شدن حد زیان اینگونه سرمایه گذاران شود و در نتیجه فرصت و تمایلی برای خرید مجدد ندارند زیرا سرمایه خود را در معرض خطر می بینند.سرمایه گذاران کوتاه مدتی عموما از ابزارهای نموداری و تکنیکالی چون اندیکاتور ها، اسیلاتورها و… استفاده می نمایند.
مزایای کاهش میانگین خرید
اصلی‌ترین مزیت کاهش میانگین خرید با خرید پله‌ای این است که سرمایه‌گذار می‌تواند میانگین قیمت خرید سهام را تا حد زیادی کاهش دهد و در صورتی که قیمت سهم رشد کند، به دلیل وجود قیمت سربه‌سر کمتر، سریعتر به سود برسد و به دلیل اینکه قیمت خرید او کاهش یافته، میزان سود نیز افزایش یابد. (در حالیکه اگر میانگین خرید خود را کم نمی‌کرد و قیمت بالاتر از قیمت خرید اولیه می‌رسید، سود کمتری بدست می‌آورد)
برای اینکه این موضوع برای شما شفاف شود فرض کنید شخص ۱۰۰۰۰ سهم ایران خودرو با قیمت ۳۰۰ تومان در پرتفوی خود دارد و حالا که قیمت به ۲۵۰ تومان رسیده، دوباره ۱۰۰۰۰ سهم دیگر را خریداری می‌کند. با اینکار میانگین خرید به ۲۷۵ تومان می‌رسد:
۱۰,۰۰۰ برگه سهم ۳۰۰ تومانی = ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان
۱۰,۰۰۰ برگه سهم ۲۵۰ تومانی = ۲,۵۰۰,۰۰۰ تومان
جمعا ۲۰۰۰۰ برگه سهم با جمع خرید ۵,۵۰۰,۰۰۰ تومان
متوسط قیمت خرید هر برگه سهم = ۲۷۵ تومان
فرض A : اگر قیمت سهام ایران خودرو به ۲۹۰ تومان برسد، سرمایه‌گذار در صورت فروش سهم، سود ۳۰۰ هزار تومانی را بدست می‌آورد:
فروش ۲۰۰۰۰ سهم در قیمت ۲۹۰ تومان = ۵,۸۰۰,۰۰۰ تومان
جمع مبلغ خرید = ۵,۵۰۰,۰۰۰ تومان
سود بدست آمده: ۳۰۰,۰۰۰ تومان
فرض B : اگر قیمت سهام ایران خودرو به رشد خود ادامه دهد و به ۳۱۰ تومان برسد، سرمایه‌گذار در صورت فروش سهم، سود ۷۰۰ هزار تومانی را بدست می‌آورد:
فروش ۲۰۰۰۰ سهم در قیمت ۳۱۰ تومان = ۷,۲۰۰,۰۰۰ تومان
جمع مبلغ خرید = ۵,۵۰۰,۰۰۰ تومان
سود بدست آمده: ۷۰۰,۰۰۰ تومان
اما اگر شخص اقدام به کم کردن میانگین خرید نکرده بود در فرض A نه تنها سودی بدست نمی‌آورد بلکه ارزش هر سهم ۱۰ تومان از ارزش خرید وی کمتر بود و در فرض B نیز سودی که بدست می‌آورد ۲۰۰,۰۰۰ تومان بود.
معایب کاهش میانگین خرید
کم کردن میانگین خرید با خرید دوبرابر همان سهم در زمانی که قیمت سهم در نهایت رشد می‌کند استراتژی خوبی است اما مشکل اینجاست که نمی‌توان بازار را به راحتی پیش‌بینی کرد و اگر قیمت سهم کاهش یابد، زیانی که سرمایه‌گذار متحمل شده بیشتر خواهد شد.
بنابراین سرمایه‌گذاران باید بسیار مراقب باشند و ریسک کاهش میانگین قیمت خرید را در نظر بگیرند. البته اینکار در اغلب مواقع ساده نیست و موضوع زمانی حادتر می‌شود که بازار با یک روند نزولی هیجانی روبرو شود.
عیب دیگر کم‌کردن میانگین با خرید پله‌ای، بهم خوردن توازن پرتفوی یا سبد دارایی است. به عنوان مثال اگر یک سرمایه‌گذار تصمیم گرفته که ۲۵ درصد از پرتفوی خود را به سهام پرریسک و پرنوسان اختصاص دهد، اگر شخص بازهم از این سهام خریداری کند درصد پرتفوی وی برای این دارایی افزایش خواهد یافت و توازن سبد خرید بهم خواهد خورد.
توصیه‌های کاربردی
برخی از بزرگترین سرمایه‌گذاران دنیا، از جمله وارن بافت، از استراتژی کاهش میانگین خرید طی سال‌ها استفاده کرده‌اند. البته قبول داریم که سرمایه یک سرمایه‌گذار متوسط به اندازه سرمایه وارن بافت نیست، با این حال کاهش میانگین خرید در صورت پیاده‌سازی صحیح و در نظر گرفتن نکات زیر می‌تواند یک استراتژی سودآور باشد:
نکته ۱: نباید برای همه سهام موجود در پرتفوی، خرید پله‌ای را با هدف کاهش میانگین خرید انجام داد. کاهش میانگین خرید باید فقط برای تعداد خاصی از سهام شرکت‌ها که بنیاد قوی دارند به کار رود.
چنین شرکت‌هایی در بازه زمانی چندین ساله ثابت کرده‌اند که دارای جایگاه رقابتی قوی، بدهی کم، جریان پول مناسب و مدیریت خوب هستند و قیمت سهام‌شان از محدوده خاصی پایین‌تر نمی‌آید. شرکت‌هایی که ریسک ورشکستگی و یا افت شدید قیمت در آنها زیاد است گزینه مناسب برای کاهش میانگین خرید نیست.
نکته ۲: قبل از کاهش میانگین خرید، سرمایه‌گذار باید بطور دقیق وضعیت بنیادی شرکت را بررسی کند تا بداند این کاهش قیمت موقتی است یا اینکه از یک تغییر بنیادی ناشی می‌شود؟ شاید کاهش قیمت سهام ناشی از یک وضعیت هیجانی موقتی در بازار باشد و هیچ تغییر بنیادی در شرکت رخ نداده باشد و شاید هم بالعکس، یک تغییر بنیادی در شرکت یا در صنعت به وجود آمده و کاهش قیمت ادامه‌دار است.
نکته ۳: استراتژی کاهش میانگین خرید زمانی که ترس کاذب و بیش‌از‌اندازه در بازار باعث کاهش قیمت سهام شده بهترین استراتژی است. در چنین زمان‌هایی، سهام با ارزش را می‌توان با قیمتی نازل خریداری کرد.
کلید اینجاست که در این شرایط، سهام شرکتی را انتخاب کنید که جایگاه آن به اندازه‌ای قوی است که پس از چنین هیجاناتی حداقل به قیمت سابق خود باز می‌گردد.
نظر شما در مورد خرید و فروش پله‌ای سهام چیست؟
منبع:
اینوستوپدیا