NFT چیست و چه کاربردی دارد؟ + آموزش خرید NFT
توکن های غیر قابل تعویض به داغ ترین موضوع در چند ماه اخیر تبدیل شده است. در این مقاله قصد داریم اطلاعات لازم درباره NFT ها را به شما آموزش دهیم.
ساتوشی ناکاموتو با ایجاد بیت کوین در سال ۲۰۰۹ فکرش را هم نمیکرد که در دنیا آثار هنری موسیقی و کلکسیون های دیجیتالی خرید و فروش شوند. همه این موارد از طریق یک استاندارد جدید اتریوم انجام میشود که این دارایی ها را بر روی یک بلاک چین ERC-721 شناسایی کرده و امکان ایجاد و انتقال توکن های غیر قابل تعویض را فراهم می کند.
توکن غیر قابل تعویض NFT چیست؟
می توانیم NFT را به عنوان یک توکن رمزنگاری شده تعریف کنیم که یک دارایی را به صورت منحصر به فرد معرفی می کند. این توکن می تواند یک دارایی دیجیتال مانند یک تصویر یا یک دارایی واقعی مانند یک خانه، ماشین یا حتی یک آهنگ باشد. همانطور که می توان دارایی های مختلف را به صورت جداگانه تعریف کرد، امکان اثبات مالکیت این دارایی ها و حتی تعیین اعتبار آنها نیز وجود دارد.
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا ما به توکن های غیر قابل تعویض برای دارایی هایمان نیاز داریم. مشکلی که توکن های عادی که با استفاده از معیارهای ERC-20 ایجاد شده اند دارند این است که قابل تقسیم شدن هستند و امکان تعویض و تغییر آنها وجود دارد.
این ویژگی برای داراییهای منحصر به فرد پسندیده نیست. این به آن معناست که شما می توانید ماشین واقعی یا تصویر دیجیتال خود را به چندین توکن تقسیم کنیم. این باعث می شود هدف کلی توکن های غیرقابل تعویض زیر سوال برود زیرا شما فقط یک توکن می خواهید که به یک دارایی اشاره کند. علاوه بر این اگر بتوانید نسخه های دیگری از این توکن ها ایجاد کنید دیگر ویژگی منحصر به فرد بودن آن ها از بین می رود.
حل مشکل توکن های عادی با NFT
به همین دلیل توکن های غیر قابل تعویض مشکل تغییرپذیری را حل کرده اند. یک توکن معمولی ERC-20 می تواند با هر توکن ERC-20 دیگری مبادله شود. ERC-721 این مشکل را برای دارایی های منحصر به فرد حل کرده است تا هر NFT مربوط به یک دارایی جداگانه باشد و قابل مبادله با دارایی دیگری نباشد.
برای درک بیایید یک مثال را در نظر بگیریم. ویژگی تعویض پذیری در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین اهمیت زیادی دارد. این به افراد امکان میدهد بیت کوین را با یکدیگر تبادل کنند و در این صورت تفاوتی بین توکن های مختلف وجود ندارد (همه بیت کوین ها ارزش برابر دارند).
زمانی که ویژگی قابل تعویض بودن را به دارایی های دیجیتال اضافه کنیم کاربران میتوانند آنها را مبادله کنند و ما نمی توانیم مالکیت خود را بر آن دارایی ها اثبات کنیم زیرا می توانیم آن را با هر دارایی دیگری معاوضه نماییم. این مشکلی است که در تشخیص انحصار دارایی ها با آن روبرو هستیم. به همین دلیل توکن های غیر قابل تعویض ایجاد شده اند.
ویژگیهای توکن های غیر قابل تعویض چیست؟
همانطور که قبلاً گفته شد اهمیت NFT ها به دلیل غیر قابل تعویض بودن آنهاست. سه ویژگی زیر هم در ایجاد NFT ها از اهمیت زیادی برخوردار است:
یگانگی (منحصر به فرد بودن)
این ویژگی به شما امکان می دهد هر دارایی را با فراهم کردن متادیتاهایی که آن دارایی را شرح می دهد (توضیحات مربوط به ویژگی های دارایی) نسبت به سایر دارایی ها به صورت یگانه تعریف کنید. به عنوان مثال یک پروژه مانند Decentraland تکه های مجازی زمین را می فروشد. برای اینکه هر یک از این تکه زمین ها را به طور جداگانه تعریف کنند از دادههایی استفاده می شود که مختصات مجازی و ویژگیهای این زمینها را مشخص می کند مثلاً درصدی از زمین که با پوشش گیاهی پوشیده شده یا ساختمانهایی که در آن قرار دارد.
نادر بودن
نادر بودن یکی از ویژگی هایی است که باعث محبوبیت NFT شده است. در توکن های ERC20 این امکان وجود دارد که توسعه دهندگان هر تعدادی بکه خواهند توکن ایجاد نمایند. به عنوان مثال یک توسعه دهنده میتوانست محدودیت یک میلیون سکه داشته باشد و در صورتی که بخواهد از طریق قراردادهای هوشمند ذخایر این توکن را افزایش دهد. اما در NFT ها ایجاد داراییهای جدید به صورت نامحدود غیرممکن است. کمیاب بودن باعث میشود که شما تنها بتوانید هر دارایی را تنها یک بار بر روی بلاک چین تعریف کنید. این ویژگی باعث شده NFT ها در میان کلکسیونرها بسیار محبوب شوند.
بنابراین فرد دیگری نمیتواند همان دارایی شما را برای بار دوم ثبت کند که این باعث میشود آن دارایی نادر باشد. به عبارت دیگر کمیاب بودن به NFT ها ارزش می دهد. مثلاً در مثال Decentraland شما می توانید واقعاً مالک یک تکه زمین در یک بازی باشید و آن را مانند یک تکه زمین واقعی مبادله کنید.
غیر قابل تقسیم بودن
NFT ها قابل تقسیم نیستند. به عنوان مثال شما می توانید یک بیت کوین کامل در اختیار داشته باشید. اما اگر پول کافی برای خرید یک بیت کوین کامل ندارید می توانید بخشی از آن را مثلاً یک دهم یا یک صدم یک بیت کوین را خریداری نمایید که به این واحدهای کوچک تر از بیت کوین ساتوشی می گویند. اما در مورد NFT ها این طور نیست. مثلاً شما نمی خواهید کاربران تنها ۱۰ درصد از یک بلیط قطار را بخرند. به عبارت دیگر اگر بیت کوین ویژگی غیر قابل تعویض بودن را می داشت شما مجبور بودید فقط یک بیت کوین کامل بخرید.
کارکرد توکن های غیر قابل تعویض چگونه است؟
همانطور که قبلا گفته شد اتریوم معیار ERC-721 را معرفی کرده است که به توسعه دهندگان اجازه می دهد دارایی های منحصر به فرد را تعریف نمایند. این ویژگی در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸ نهایی شد و کارکردهای قراردادهای اتریوم را برای مطابقت با آن تعریف کرد. با این حال قرارداد متادیتای ERC721 برای ما اهمیت بیشتری دارد زیرا جادوی واقعی در این قسمت اتفاق می افتد.
ما می توانیم یک نام و یک نماد برای NFT موردنظرمان تعیین کنیم. علاوه بر این باید یک URI که مسیر یک فایل JSON را نشان می دهد تهیه کنیم. این فایل ویژگیهای آن NFT را تعریف می کند. این فایل نوعی علامت گذاری داده هاست که می توانیم بر اساس آن ویژگی هایی مانند نام، توضیحات و تصویر مربوط به NFT را در آن قرار دهیم.
چرا به توکنهای غیر قابل تعویض نیاز داریم؟
NFTها برای اقتصاد دیجیتال اهمیت زیادی دارند. صنعت بازیسازی به عنوان مثال بستری برای بسیاری از اقتصادهای کوچک است. به عنوان مثال در بازی هایی مانند CS:GO ، League of Legends یا Fortnite: Battle Royale دارایی هایی درون بازی وجود دارند که قابل معاوضه در میان بازیکنان هستند. بازیکنان معمولاً دارایی های درون بازی را در ازای بردن یک بازی دریافت می کنند مثلاً پوسته هایی برای آواتارشان یا استیکرهایی برای اسلحه هایشان.
استفاده از NFT ها امکان ایجاد اقتصادهای درون بازی را فراهم می کند که در آن اسلحه ها یا پوسته های آواتار قابل استفاده در بازی های مختلف هستند.
علاوه بر این امکان انتقال هویت غیرمتمرکز توسط NFT ها فراهم شده است. زیرا شما می توانید دارایی های فیزیکی مانند خانه یا ماشین تان را به هویت غیر متمرکز خود متصل کنید. به این ترتیب یک اثبات واقعی از مالکیت آن چیزی که میخواهید، داشته باشید و آن را در یک بازار جهانی انتقال دهید.
به طور خلاصه موارد کاربرد های مختلف NFT در لیست زیر آمده است:
- کلکسیون ها
- هنرهای فیزیکی و دیجیتال
- آیتم های داخل بازی مانند پوسته ها یا استیکر
- دارایی در دنیای مجازی مانند یک قطعه زمین
- دارایی های دنیای واقعی مانند خانه یا ماشین
- ویژگی های مرتبط با هویت مانند گواهینامهها یا سوابق پزشکی
چه پروژه هایی از NFT استفاده می کنند؟
با گسترش محبوبیت این توکن ها، بسیاری از پروژه ها به تازگی NFT هایی را معرفی کرده اند. چند مورد از آنها که از این تکنولوژی استفاده می کنند عبارتند از CryptoKitties، Decentraland و Gods Unchained. اخیرا یک آژانس جمع آوری آثار کپی رایتی در ایتالیا بیش از 4 میلیون NFT را در ارتباط با آثار تحت نظر خود تعریف کرده است.
چگونه NFT بخریم؟
حالا که از ماهیت NFT و ویژگیهای آن آگاه شدید باید بدانید چگونه میتوان آنها را خریداری کرد. بازارهای مختلف و الته معدودی وجود دارند که NFT ها در آن فروخته می شود. یکی از آنها OpenSea و دیگری Rarible نام دارد.
بیاید به عنوان نمونه نگاهی به خرید NFT در OpenSea بیندازیم. برای استفاده از این سایت شما به یک کیف پول سازگار با ERC-721 مانند کیف پول متامسک نیاز دارید. صفحه جستجو به این صورت است:
همانطور که می بینید در سمت چپ می توانید کلکسیون های مختلف را بیابید که بیشتر مورد معامله قرار می گیرند.
در زیر هر NFT میتوانید زمان باقیمانده تا اتمام مزایده را مشاهده نمایید. به عنوان مثال روی اولین گزینه موجود در این صفحه کلیک می کنیم که مربوط به Wrapped MoonCat می باشد.
صفحه خرید یک NFT مشخص این گونه است:
شما همه اطلاعات لازم را در این صفحه دریافت می کنید. سوابق قیمت در صورت وجود، سازنده آن، توضیحات NFT و همچنین پیشنهاد های موجود در این صفحه قابل مشاهده می باشند.
در اینجا دو حق انتخاب دارید. راه اول این است که NFT را با قیمت درخواستی فروشنده (در اینجا 0.9999 اتر) به طور مستقیم بخرید. در غیر این صورت باید در مزایده شرکت می کنید. اگر می خواهید در مزایده شرکت کنید باید پیشنهاد خود را ثبت کنید. برای این کار با استفاده از دکمه پایین پیشنهاد خود را مطرح میکنید. اگر پیشنهاد شما پذیرفته شد هزینه از حساب شما کم شده و در ازای اتریوم های پرداختی آن NFT را دریافت می نمایید.
جمع بندی
حالا این سوال پیش می آید که ارزش NFT ها چگونه تعیین می شود؟ جواب این سوال مثل این است که بپرسید چرا یک نقاشی هزار یورو قیمت دارد. چرا باید برای یک نقاشی فیزیکی هزار دلار پول بدهید در حالی که میتوانید یک نقاشی دیجیتالی از آن داشته باشید که تنها مالک آن شما هستید و میتوانید اعتبار آن را اثبات کنید؟
در واقع ارزش یک NFT مثل سایر کلکسیون ها به میزان پولی که برای آن پرداخت می شود بستگی دارد. در این گونه دارایی ها ارزش آن اشیا به قیمت خود آنها بستگی ندارد بلکه توسط افرادی تعیین می شود که آنها را با ارزش می دانند.
جالب است بدانید که برخی از NFT های خاص قیمت های نجومی دارند. به عنوان مثال اثر Beeple با نام اولین ۵ هزار روز به قیمت ۶۹ میلیون دلار فروخته شد.
بر اساس آنچه گفته شد به دلیل ویژگی های متفاوت، NFT ها محبوبیت زیادی کسب کردهاند. این فناوری در سال های اخیر گسترش زیادی یافته زیرا به عنوان اثبات مالکیت و اعتبار دارایی فیزیکی و دیجیتال عمل میکند. از همه مهم تر این که NFT ها به کاربران امکان می دهند مالکیت این اشیای فیزیکی یا دیجیتالی را به طور معتبر انتقال دهند و جعل و تقلب را از این چرخه حذف نمایند.
منبع: cryptopotato