شبکه اجتماعی غیر متمرکز چیست؟ بهترین آن کدام است؟
در عصر جدید رسانههای اجتماعی، وارد یک دنیای جدید شوید. شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز، آینده تعاملات آنلاین هستند که به شما قدرت و امنیت بیشتری میدهند. زمان آن رسیده است که از محدودیتهای رسانههای اجتماعی سنتی خلاصه شوید و به جنبش جدیدی بپیوندید! با ما همراه باشید.
شبکه اجتماعی چیست؟
یک شبکه اجتماعی یک پلتفرم یا سرویس است که به کاربران اجازه میدهد پروفایلهای کاملاً یا جزئی بسازند، محتوا را به اشتراک بگذارند و با سایر کاربران بر اساس علایق مشترک، تجربیات زندگی یا ارتباطات شخصی متصل شوند.
از زمان ظهور شبکه های احتماعی آن در اواسط دهه ۱۹۹۰، رسانههای اجتماعی بخشی مهم و بدون شک جزئی از زندگی روزمره افراد شدهاند و نیمی از جمعیت جهان را پوشش میدهند. ظهور رسانههای اجتماعی به دلیل داشتن فواید و ویژگیهای جذاب بسیار منطقی است.
ابتدا و قبل از همه، رسانههای اجتماعی قادر به اتصال دوستان، خانواده و جوامع هستند، بدون در نظر گرفتن فاصله، این امکان را برای مکاتبه به صورت زمان واقعی فراهم میکنند. ثانیاً، آنها تبادل اطلاعات و ایدهها را آسانتر میکنند و ارتباطات و سایر شکلهای بیان را تسهیل میکنند. شبکههای اجتماعی سرگرمی از طریق محتوای آنلاین را ارائه میدهند و ایجاد اجتماعاتی را بر اساس علاقههای مشترک ممکن میسازند.
چالش های شبکه های اجتماعی
رسانههای اجتماعی ابزاری برای تقویت کسب و کارها و جذب مشتریان هستند. اما در حال حاضر، شبکههای اجتماعی با چالشهایی مواجه هستند. نگرانیهای حریم خصوصی و فروش دادههای کاربران، اعمال قدرت شرکتهای بزرگ وب ۲ و سانسور محتوا و محدودیت حریم خصوصی توسط دولتها، این چالشها هستند. همچنین، نظارت بیشتر دولتها بر رسانههای اجتماعی به منظور حفظ حریم خصوصی دادهها، مبارزه با اخبار جعلی و محتوای مضر، و نگرانیهای مربوط به مدل کسب و کار مبتنی بر تبلیغات و جمعآوری دادهها نیز در حال افزایش است.
شبکه اجتماعی غیرمتمرکز چیست؟
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز شبکههایی هستند که دادهها و محتواهای کاربران بر روی بلاکچین و سرورهای مستقل ذخیره میشوند و نه بر روی سرورهای متمرکز کنترل شده توسط یک شرکت تنها.
در حالی که پلتفرمهای رسانههای اجتماعی وب ۲ مزایا و چالشهای خود را دارند، فناوری وب ۳ میتواند فضا را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. پرچمدار اصلی این تغییر شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز است؛ نوعی پیشرو از شبکههای اجتماعی که به صورت غیرمتمرکز عمل میکنند. این به افزایش حریم خصوصی و امنیت کمک میکند و به کاربران کنترلی بر روی دادهها، هویت دیجیتال و محتوا میدهد؛ این باعث شفافیت میشود، زیرا هر کسی میتواند در هر زمان دادهها را مشاهده کند.
پلتفرمهای اجتماعی مبتنی بر بلاکچین به هدف ترویج آزادی بیان و ارائه مقاومت در برابر سانسور را دنبال میکنند، بدون اینکه یک نهاد مرکزی محتوا را کنترل یا تغییر دهد. علاوه بر این، هیچ طرف سومی نمیتواند دادههای کاربران را مالکیت کند، جمعآوری کند یا به فروش برساند.
همچنین، شبکههای اجتماعی وب ۳ اغلب از توکنهای قابل تبدیل و غیرقابل تبدیل (NFT) به عنوان روشهای جدیدی برای پولی کردن محتوا استفاده میکنند. بنابراین ، شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز تنها تغییری در زیرساخت پلتفرمهای متمرکز وب ۲ نیستند؛ بلکه روش کسب درآمد شرکتهای رسانههای اجتماعی را نیز تغییر میدهند.
شبکه اجتماعی غیرمتمرکز چگونه کار می کند؟
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز از بلوکچین برای ذخیره و مدیریت پلتفرم، دادهها و محتوا استفاده میکنند.
در زیر مروری بر عناصر اساسی و عملکرد یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز آورده شده است:
ذخیرهسازی دادهها غیرمتمرکز و شفاف
بلوکچین با ناحیهبندی شفاف و رمزنگاری شده خود، اعتماد را به حریم خصوصی شبکههای اجتماعی باز میگرداند. همچنین، شبکههای اجتماعی مبتنی بر بلوکچین، دادهها را به صورت جداگانه بین چندین گره مستقل ذخیره میکنند. بنابراین، دادههای کاربران، مانند تصاویر پروفایل، اطلاعات، ارسالها و تعاملات، به صورت غیرمتمرکز در سراسر شبکه ذخیره میشوند.
قراردادهای هوشمند
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند عمل میکنند. کد قرارداد به عنوان بکاند این پلتفرمهای رسانههای اجتماعی عمل میکند و منطق تجاری آنها را تعریف میکند.
مکانیزمهای توافق
مکانیزم توافقی مانند اثبات سهم (PoS) یا اثبات کار (PoW) برای تأیید تراکنشها و فراهم کردن اعتماد و امنیت در شبکه استفاده میشود.
اقتصاد توکن
قسمت اقتصادی توانایی پولی کردن شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز را شامل ارزهای رمزنگاری شده دارد. این ارزها به طور معمول برای الهام بخشیدن به
شرکتکنندگان شبکه اجتماعی و پاداش دادن توکن به خالقان محتوا استفاده میشوند.
برنامههای غیرمتمرکز (DApps)
بسیاری از شبکههای اجتماعی وب ۳ به عنوان برنامههای غیرمتمرکز (DApps) در دسترس هستند و یا از برنامههای غیرمتمرکز به عنوان سرویسها و قابلیتهای اضافی، مانند پرداختها و NFTها، پشتیبانی میکنند.
احراز هویت امن کاربر
کاربران رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز، مانند کاربران اکثر سرویسهای وب ۳، از طریق زیرساخت عمومی کلید عمومی تشخیص داده میشوند و هویتشان تأیید میشود.
مکانیسمهای مقاومت در برابر سانسور
کاربران پلتفرم رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز میتوانند هرگونه محتوا را در شبکه ایجاد و به اشتراک بگذارند بدون نیاز به تأیید مدیریتی. هیچ سومی متمرکز نمیتواند بیان آنها را سانسور کرده و محتوایشان را حذف یا تغییر دهد.
مزایای شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز
- افزایش حریم خصوصی و کنترل بر دادههای شخصی کاربران.
- مقاومت بیشتر در برابر حملات نفوذ به دادهها به دلیل ذخیرهسازی غیرمتمرکز دادهها.
- محیطی مناسب برای آزادی بیان و جلوگیری از سانسور.
- مالکیت بر دادههای شخصی و کنترل بهتر بر محتوای ایجاد شده توسط کاربران.
- امکان حکومت توسط سازمانهای خودکار غیرمتمرکز (DAO).
معایب شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز
- مقاومت کمتر در مقابل پذیرش کاربران به دلیل عادت به رسانههای اجتماعی متمرکز سنتی.
- پیچیدگی بیشتر در استفاده و درک شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز برای کاربران غیرفنی.
- کمبود ویژگیهای جذاب و محدودیتها در عملکرد نسبت به رسانههای اجتماعی متمرکز.
- نیاز به ظرفیت بزرگتر برای تحمل ترافیک و داده در شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز.
- تحت تأثیر نوسانات بازار رمزارز و رویدادهای غیرمنتظره قرار گیرد.
- مشکلات مالی و تأمین مالی ممکن است به توقف فعالیت شبکه منجر شود.
معروف ترین شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز
اینجا چند نمونه از شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز محبوب آورده شده است:
- Diaspora یکی از قدیمیترین شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز است که در سال ۲۰۱۰ راهاندازی شد. این شبکه به عنوان جایگزینی برجسته برای فیسبوک مطرح شده بود.
- با توجه به پروتکل محبوب رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز Nostr، Damus یک پلتفرم شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز معروف با رابط کاربری آسان برای مرور است.
- Mastodon یک پلتفرم میکروبلاگینگ غیرمتمرکز است که به کاربران امکان ایجاد و اشتراکگذاری پستهای متنی کوتاه و دنبال کردن سایر کاربران را میدهد. Mastodon به ادعای خود به عنوان بزرگترین شبکه میکروبلاگینگ آزاد، منبعباز و غیرمتمرکز جهان میباشد. به طور کلی، Mastodon جایگزینی منبعباز برای توییتر است.
- Peepeth یک شبکه اجتماعی مبتنی بر اتریوم به عنوان جایگزین توییتر است که هدف آن ارائه یک پلتفرم بیشتر امن، خصوصی و مقاوم در برابر سانسور برای رسانههای اجتماعی است.
- Hive یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز است که بر پایه بلاکچین ساخته شده و هدف آن ارائه تجربه رسانهای بیشتر امن و شفاف است.
- Minds یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز است که هدف آن ارائه یک پلتفرم باز و شفافتر برای آزادی بیان و حقوق دیجیتال است. این شبکه به کاربران اجازه میدهد به آزادی صحبت کنند، حریم خصوصی خود را حفظ کنند، جایزههای رمزارز کسب کنند و کنترل خود را بر رسانههای اجتماعی خود به دست بیاورند.
- Pixelfield یک جایگزین غیرمتمرکز برای اینستاگرام است که در سال ۲۰۱۸ راهاندازی شده است. این شبکه به کاربران امکان کنترل بر دادههای خود و حفظ حریم خصوصی تصاویر کاربران را بدون هیچگونه تبلیغاتی در پلتفرم فراهم میکند.
- Status یک DApp ارسال پیام امن است که از پروتکل همتا به همتا و رمزنگاری انتها به انتها استفاده میکند تا پیامهای کاربران را در برابر طرفهای سوم محافظت کند.
- Mirror یک پلتفرم انتشار مطالب غیرمتمرکز و مالکیت شده توسط کاربران است که بر روی اتریوم ساخته شده است تا به کاربران اجازه دهد ایدههای خود را با جمعآوری سرمایه، پولیتایز کردن محتوا و ایجاد جوامع باارزش بسازند.
- Lens Protocol یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز است که توسط تیم پشت Aave (AAVE) در سال ۲۰۲۲ راهاندازی شد. این پروتکل به خالقان اجازه میدهد مالکیت بر محتوای خود را به دست آورند. این پروژه ابزارهایی را به کاربران میدهد تا با استفاده از فناوری Web3 پلتفرمهای رسانههای اجتماعی خود را ایجاد کنند.
- Steemit یک وبسایت بلاکچینی برای وبلاگنویسی و رسانههای اجتماعی است که در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد. این وبسایت به خصوص با استفاده از فناوری بلاکچین steem توسعه یافته است.
- DTube یک شبکه اجتماعی ویدیویی مبتنی بر بلاکچین است. آن بر روی بلاکچین Steem و IPFS ساخته شده است و کاربران به ازای استفاده در این شبکه با توکن Steem (STEEM) پاداش دریافت میکنند. در ادامه، این شبکه به بلاکچین Avalon خود تغییر کرد.
- Only1 یک پروتکل رسانهای قدرتگرفته از NFT است که بر روی پروتکل Solana ساخته شده است.
- Aether یک پلتفرم منبعباز برای جوامع خودحکمتی است که دارای نظارت قابل حسابرسی و انتخابات مدیران است و به عنوان جایگزینی برای ردیت میباشد.
سخن پایانی
در آینده، انتظار میرود استفاده از پلتفرمهای رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز وب۳ رشد و پذیرش گستردهتری داشته باشد. کاربران در جستجوی کنترل بیشتر بر دادهها و حریم خصوصی خود هستند و به دنبال راههایی برای کسب درآمد بر اساس شرایط خود هستند. عواملی مانند امنیت بهبود یافته، شناخته نشدن، مقاومت در برابر سانسور و آزادی بیان نقش مهمی در افزایش استفاده از شبکههای رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز دارند. آیا شما حاضر هستید از شبکه های اجتماعی غیر متمرکز استفاده کنید؟
نظرتان را دربارهی مقاله «شبکه اجتماعی غیر متمرکز چیست؟ بهترین آن کدام است؟» با ما درمیان بگذارید.