جامعه نیازمند به آگاهی ارز دیجیتال داریم
این روزها نسبت به قبل بیشتر از ارزهای دیجیتالی صحبت می شود و در بین جوانان نسبت به ان کنجکاوی وجود دارد. منظور از ارز دیجیتال یا رمز ارز، نوع خاصی از پول است که برپایه علم رمزنگاری ایجاد شده است. ارزهای دیجیتال از تنوع زیادی برخوردار هستند که معروف ترین آن ها بیت کوین است.
همانند کشورهای دیگر در ایران نیز بازار ارزهای دیجیتال با یک اقبال نسبی مواجه شده است. در گذشته افراد می بایست برای خروج ارز از کشور دارای یک حساب بانکی در خارج بودند که پروسه سختی را به همراه داشت اما اکنون با خرید ارزهای دیجیتال با استفاده از اینترنت می توان پول را منتقل کرد و از این جهت دارای کارکرد خوبی برای سرمایه گذاران است و می توان گفت یک تکنولوژی قابل توجه پشت این سیستم است.
ارز دیجیتال به سرعت بین مردم به محبوبیت بالایی رسید و کنار گذاشتن واسطه ها باعث شده تا افرادی که نسبت به سیستم های مالی سنتی بدبین بودند نیز به سمت ارزهای دیجیتال متمایل شوند، زیرا تبادلات مالی وانجام تراکنش های مختلف با رمز ارزهای دیجیتال بسیار کم هزینه تر از استفاده از روش های سنتی گذشته است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز تاکید کرده که محور اقتصاد آینده به جای نفت، اقتصاد دیجیتال است و فضای مجازی به محور تحولات آینده نه چندان دور پیش روی ما تبدیل می شود. حال این پدیده نوظهور در کشور بیش از هر زمانی نیاز به شناخت و کسب آگاهی دارد. در این زمینه خبرنگار مهر با علی یونسی، کارشناس اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور استان مرکزی به گفت و گو پرداخته است.
ارز دیجیتال چیست و از چه کاربردهایی برخوردار است؟
ارزهای دیجیتال به نوعی پول جایگزین پول های رایج در کشورها است و کارکرد آن به نحوی است که رقبای پول های رایج حتی دلار در جهان می باشد. بزرگ بودن ارقام و اعداد ارزهای دیجیتال رقیبی برای پول ملی نیست و در سطوح معاملاتی کلان از قابلیت استفاده برخوردار هستند.
نگاه جامعه نسبت به ارزهای دیجیتال تاکنون به چه صورت بوده است؟
نگاه جمعی از افراد به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال یک نگاه سرمایه گذاری است چرا که تولید آن نیز محدود است پس در طول زمان ارزش آن افزایش پیدا می کند و گران می شود.
به موجب این اتفاق، باوری درون مردم شکل گرفت که پول خود را به جای نگهداری در بانک برای خریداری بیت کوین و ارزهای دیجیتال اختصاص دهند تا پس از گذشت زمان از محل خرید آن سودی دریافت کنند.
پس از استقبال افراد بسیار از بیت کوین به کاربردهای آن از جمله مبادله کالا توسط ارزهای دیجیتال نیز توجه شد یعنی هنگام خرید کالا به ازای بهای کالا می توانستند بیت کوین پرداخت کنند که جایگزین دلار و پول باشد، پس از آن بیت کوین در اغلب کشور ها شناخته و به رقیب دلار تبدیل شد.
استقبال از ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین در جامعه ما چطور صورت پذیرفت؟
با توجه به ارزهای دیجیتال، موضوعی مطرح شد که از بیت کوین و ارز دیجیتال برای مقابله با تحریم های ظالمانه استفاده کنیم و اگر نقل و انتقال دلار ممکن نیست به سمت نقل و انتقال بیت کوین حرکت کنیم. این امر هم مثبت بود و هم نگرانی هایی نیز به همراه داشت. هنوز بانک مرکزی به طور صد درصد بیت کوین را تایید نکرده و در سطح مقالات علمی، مطالعات و نشست های علمی این مقوله در حال بحث و بررسی است.
پس از قابلیت مبادله ارزهای دیجیتال در سطح جهان، گروهی نسبت به آن علاقه مند شدند و به سمت سرمایه گذاری پیش رفتند و بهره مندی از آن در عموم مردم مورد توجه قرار گرفت.
ارز دیجیتالی چطور تولید می شود و آیا اشتغال به همراه دارد؟
دستگاه هایی به نام ماینر از قابلیت تولید بیت کوین برخوردار هستند و در کشورمان مقرر شده برای این ماینرها هزینه برقشان به صورت آزاد بر مبنای پول برق صادراتی محاسبه شود و اگر کسی بخواهد از طریق ماینرها بیت کوین تولید کند باید پیش از هر اقدامی به دستگاه های ذیربط اطلاع دهد تا مجوزهای لازم را اخذ کند. می توان از این طریق کسب درآمد کرد اما نمی توان ارزهای دیجیتال را عاملی برای ایجاد اشتغال در کشور تلقی کرد.
دولت ممانعتی برای تولید بیت کوین به صورت مشخص و مجوزدار ندارد، تنها مساله هزینه برق مصرفی آن و زمانی است که برای تولید آن صرف می شود که آیا از توجیه اقتصادی برخوردار است یا خیر؟ منع بیت کوین ها در یک بعد قابل بررسی است، بانک مرکزی به عنوان نماینده دولت خریداری و سرمایه گذاری بیت کوین را توصیه نمی کند، زیرا بعدها به هر دلیلی اگر فرد متضرر و دچار خسارت شود، دولت مسئولیت این مبلغ را بر عهده نمی گیرد، زیرا آن را به عنوان پدیده تضمین شده توسط بانک مرکزی اعلام نکرده است.
آینده ارز دیجیتال را چطور ارزیابی می کنید؟
در خصوص آینده ارزهای دیجیتال باید گفت تا مادامی که این زنجیره قطع نشود، به دلیل محدودیت تولید بیت کوین افزایش قیمت آن را شاهد خواهیم بود مگر اینکه اتفاقی بیفتد که کاربری این ارز را با محدودیت مواجه سازد.
ارز دیجیتال ممکن است در مقابله با تحریم در کوتاه مدت بتواند به ما کمک کند، البته از نظر علم اقتصاد دولت ها نباید ذخایر خود را به شکل بیت کوین نگهداری کنند. در شرایط فعلی نیز توصیه نمی شود ذخایر به سمت بیت کوین هدایت شود اما اگر در جریان معاملات ارز دیجیتالی به دست آمد، باید به کالای مورد نیاز تبدیل گردد.
با توجه افزایش کشف دستگاه های غیرمجاز استخراج ارز دیجیتال، آیا فعالیت در این حوزه تداوم خواهد یافت؟
زمانی استفاده از ماینرها یا دستگاه های تولید کننده ارز دیجیتال غیر مجاز است که از برق یارانه ای استفاده کنند و مجوز نداشته باشند که منجر به رانت و استفاده نادرست از منافع ملی است. اگر محاسبه برق مصرفی آن بر اساس نرخ برق صادراتی صورت پذیرد و مجوزهای لازم نیز از سازمان های مربوطه اخذ شود، فعلا ممنوعیتی در این حوزه وجود ندارد.
معتقد هستم که استفاده از ارزهای دیجیتال رو به افزایش خواهد بود اما پیشرفت چندانی نخواهد داشت، زیرا تولید بیت کوین محدود و در زمانی به اتمام می رسد، مهم فضای پس از تولید بیت کوین است تا از محل فروش و مبادله آن امکان ایجاد کسب و کارهای دیگر برای افراد فراهم شود.
برای آگاهی بخشی و تنویر افکار عمومی جامعه نسبت به ارزهای دیجیتال چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
افرادی که به فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال علاقه مند هستند، تنها باید به فضای تولید آن ورود پیدا کنند و در بلند مدت خرید و فروش ارزهای دیجیتال توصیه نمی شود زیرا احتمال نوسان وجود دارد. ارز دیجیتال به عنوان پول های داغ است که به محض دریافت باید به کالاهای دیگر تبدیل و برای تولید واقعی اقتصادی صرف شود. فعالیت در این زمینه باید حتما با کسب آگاهی کامل نسبت به مزایا و معایب آن همراه باشد تا افراد را متحمل ضرر و خسارت نکند.
واقعیت این است که ارزهای دیجیتال ظرفیت بسیار زیادی برای رشد و فعالیت در صنایع و عرصه های مختلف فراهم می سازند و از طرفی نیز با تهدیدها و مشکلاتی همراه هستند. باید بررسی بیشتری نسبت به آینده این حوزه صورت پذیرد و برای علاقمندان این حوزه به ویژه جوانان نیز آگاهی بخشی لازم بایستی انجام پذیرد.